Zapowiedzi
Słownik etymologiczno-motywacyjny ukraińskich nazwisk historycznych wschodniej Lubelszczyzny | Marcin Kojder
czwartek, 24 października 2024
Teren wschodniej Lubelszczyzny już w okresie plemiennym i wczesnopaństwowym był niejednolity pod względem etnicznym. Zamieszkiwały go zarówno plemiona polskie, jak i ruskie, tworząc dość szeroką strefę kontaktów i wzajemnych wpływów. W wyniku wielowiekowego współistnienia dwóch etnosów ziemie stanowiące historyczne pogranicze polsko-wschodniosłowiańskie były w przeszłości terenem styku dwóch kręgów kulturowych: wschodniosłowiańskiego z językiem ruskim (ukraińskim) i bizantyjską tradycją chrześcijańską, oraz zachodniosłowiańskiego z językiem polskim i rzymskokatolicką religią. Skutkiem obecności żywiołu ruskiego jest obecność we współczesnym polskim antroponimikonie nazw własnych osobowych proweniencji ukraińskiej, których prawidłowa analiza i etymologizacja bywa skomplikowana dla osób niebędących specjalistami w zakresie antroponimii wschodniosłowiańskiej.
Słownik etymologiczno-motywacyjny ukraińskich nazwisk historycznych wschodniej Lubelszczyzny dokumentuje nazewnictwo ludności ruskiej (ukraińskiej) zamieszkującej tereny wschodniej Lubelszczyzny w XVII‑XIX wieku. Zawiera nazwy osobowe o cechach językowych zarówno ukraińskich, jak i polskich. Bazę źródłową Słownika stanowią materiały rękopiśmienne wyekscerpowane z akt parafii unickich byłej diecezji chełmskiej z lat 1596‑1810. Współcześnie tereny te leżą we wschodniej części województwa lubelskiego i północno-wschodnich krańcach województwa podkarpackiego. Słownik zawiera ponad 4900 haseł.
Praca, oprócz celów naukowych, może pełnić także zadania informacyjno-edukacyjne, wzbogacając wiedzę o lokalnej społeczności, co kieruje ją nie tylko do specjalistów, ale zwiększa adres odbiorców do szerokiego grona czytelników zainteresowanych historią regionu lub poszukujących informacji na temat pochodzenia nazwisk.
Profile kompetencji społecznych pracowników socjalnych do pracy z osobami starszymi | Aleksander Herman
piątek, 18 października 2024
Przedłożona mi do opinii książka podejmuje problematykę starości, w tym głównie roli, jaką odgrywa praca socjalna z osobami starszymi.
Z satysfakcją stwierdzam, że Autor bardzo kompetentnie porusza się w obszarze problematyki związanej z profesjonalizmem i koniecznymi kompetencjami w zawodzie pracownika socjalnego, dając liczne świadectwa znajomości polskiej i obcej literatury w poruszanej tematyce, wykazując przy tym dobrą znajomość paradygmatów metodologicznych dla ujęć o charakterze interdyscyplinarnym. Autor recenzowanej publikacji odkrywa bowiem nowe zależności między konkretnymi cechami warunkującymi wykonywanie zadań a typami kompetencji społecznych pracowników socjalnych.
Jestem pewna, że wiele grup odbiorców sięgnie po tę książkę z zainteresowaniem.
Z recenzji dr hab. Anny Weissbrot-Koziarskiej, prof. UO
Publikacja wychodzi naprzeciw zwiększającemu się zainteresowaniu problematyką starzenia się społeczeństwa. Adresowana jest w głównej mierze do tych, którzy profesjonalnie zajmują się pomocą osobom starszym, ale również do opiekunów nieformalnych, studentów, badaczy i wszystkich osób związanych z sektorem pomocy społecznej.
Ze Wstępu
Młodzi i miasto przyszłości. Lublin 2030 | red. Zbigniew Pastuszak, Mariusz Sagan
piątek, 18 października 2024
Autorki i Autorzy monografii odkrywają tajemnice rozwoju Lublina. Poruszając różnorodne zagadnienia – od synergii wzrostu, przez ekosystemy innowacji po kreatywne strategie zrównoważonego rozwoju, opisują wizję przyszłości swojego miasta oraz znaczenie współpracy międzypodmiotowej dla tworzenia wieloprzekrojowych efektów synergetycznych. Monografia prezentuje elementy teorii rozwoju zrównoważonych miast, ale także przytacza praktyczne przykłady projektów miejskich oraz warsztatów edukacyjnych, wnoszących nową wartość do rozwoju ekosystemu miasta. Autorskie teksty ukazują Lublin w kontekście zmian klimatu oraz realizowanych innowacji ekologicznych. Ta książka będzie dobrą lek-turą dla wszystkich osób zainteresowanych kształtowaniem harmonijnego rozwoju miasta przyszłości.
Zbigniew Pastuszak, Mariusz Sagan
Kategoria wolności w refleksji i badaniach pedagogicznych | Agnieszka Buczak, Izabella Maria Łukasik
piątek, 4 października 2024
„Recenzowana publikacja stanowi interesujący, wieloaspektowy i wielowątkowy zbiór tematyczny, poświęcony kategorii i zjawisku wolności. W zakresie prezentowanych treści wyróżnić można zagadnienia historyczne, koncepcyjne i definicyjne, badania empiryczne oraz ich interpretacje, osadzone głównie w aspekcie społecznym, kulturowym oraz w refleksji o sztuce.
Podstawowy walor poznawczy publikacji upatruję w przedstawionych badaniach empirycznych. O ile część historyczno-teoretyczna w zasadzie porządkuje wiedzę z zakresu przedmiotu badań, co oczywiście też ma znaczenie poznawcze, a niewątpliwie metodologiczne; o tyle oparte na wywiadach badania pokazują współczesne rozumienie istoty wolności przez badane osoby (głównie młodzież akademicką) oraz jej ograniczenia i zagrożenia. Badania przeprowadzone przeważnie w modelu jakościowym dały Autorkom możliwość interpretacji uzyskanych wyników (wypowiedzi) w kontekście teoretycznych problemów dotyczących wolności. Interpretacje wyników badań wykraczają zatem poza wąsko pojęte sprawozdanie, raport z badań. Stanowią one pretekst do szerszego odniesienia się do struktury, zadań i funkcji wolności w życiu indywidualnym i społecznym”.
Z recenzji dr. hab. Piotra Magiera
(Instytut Pedagogiki, Wydział Nauk Społecznych KUL, Lublin)
POCZĄTKI: UMCS, fizyka, Dubna | Tomasz Goworek
piątek, 4 października 2024
Z dużym zainteresowaniem przeczytałem niniejszą książkę prof. Goworka. Autor we wstępnej części przedstawia historię pierwszych lat UMCS, Wydziału Przyrodniczego oraz sylwetki ojców założycieli fizyki.
Osobiste wspomnienia Autora zaczynają się w roku 1950, kiedy podjął studia na naszym uniwersytecie. Szczególnie ciekawe są tam opisy życia studenckiego w latach 50. i pierwszych pokazów z fizyki. Z pewnością jest to ważny przyczynek do historii UMCS. Bardzo interesujące są zawarte tam informacje o początkach badań w dziedzinie fizyki jądrowej na naszej Uczelni, jak i w Polsce.
W ramach polskiego programu jądrowego prof. Goworek został między innymi wysłany do Zjednoczonego Instytutu Badań Jądrowych (ZIBJ) w Dubnej w Obwodzie moskiewskim ZSRR. Tym pionierskim latom w Dubnej poświęcony jest następny rozdział. Kolejne strony przenoszą znowu czytelnika do Lublina i znajdujemy tam cenne informacje o rozwoju badań w dziedzinie fizyki doświadczalnej, jak i o ważnej roli fizyków z Warszawy w odrodzeniu fizyki teoretycznej na UMCS. Następnie Autor znów przenosi nas do ZIBJ, który okrzepł po początkowym trudnym okresie, tak iż można już było prowadzić bardziej zaawansowane badania.
Koniec lat 60. i początek 70. wiąże się z powstaniem Instytutu Fizyki UMCS. Autor bardzo dokładnie dokumentuje ten ważny okres dla rozwoju fizyki na naszej Uczelni.
W latach 80. prof. Goworek obejmuje kierownictwo Zakładu po śmierci prof. Włodzimierza Żuka i kieruje między innymi współpracą z Dubną, zarówno wysyłając tam swoich współpracowników, jak również odwiedzając osobiście Kraj Rad i najbliższe okolice Dubnej, czyli dawną Gubernię twerską. Refleksje z tych pobytów, opisy Dubnej i okolicznych staroruskich miast stanowią ostatnią część tej ciekawej książki.
Polecam i życzę dobrej lektury, prof. dr hab. Krzysztof Pomorski
50 lat Wydziału Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. Tradycja i nowoczesność | red. Andrzej Różański, Cezary W. Domański
środa, 25 września 2024
Czas, w którym powstawała niniejsza publikacja, był szczególny, obfitujący w wiele przełomowych wydarzeń zmieniających całkowicie wyobrażenie naszego Wydziału przez lata rejestrowane w naszej pamięci. Zatem ważne stało się wieloaspektowe ukazanie zmian, których jesteśmy świadkami, a które działy się w rocznicę jego półwiecza. Tak powstała ta kronika oddająca wielobarwną mozaikę splecioną z ludzkich losów, emocji zaklętych w przygotowanych tekstach, zdjęciach ważnych zdarzeń czy też suchych zestawieniach liczbowych, które mogą się kiedyś przydać historykom.
Staraliśmy się nie powielać historii opisanych w poprzednich publikacjach jubileuszowych, a raczej skupić się na tym, co było ważne dla nas w latach 2014–2023, tym, czym żyliśmy w tym okresie, tym, co nas fascynowało, i tym, z czego jesteśmy dumni. Oprócz typowych punktów, które pojawiają się zwykle w podobnych publikacjach, zaprezentowaliśmy dokonania naszego najmłodszego pokolenia – studentów, którzy fantastycznie wpisali się w okres „przełomu”, łamiąc bariery tradycji, przenieśli nas do nowoczesności, do „szklanych domów” – naszej nowej siedziby, ożywiając nowe miejsce. Zamieściliśmy również wykaz wszystkich pracowników, którzy na różnych etapach funkcjonowania Wydziału związali z nim swój los, a także przedstawiliśmy niezwykłą relacje z tego ważnego dwudniowego wydarzenia – Jubileuszu z udziałem całej społeczności.
Dr hab. Andrzej Różański prof. UMCS
Dziekan Wydziału Pedagogiki i Psychologii UMCS
Systemy wczesnego ostrzegania w organizacjach międzynarodowych | Justyna Marzec
środa, 25 września 2024
Systemy wczesnego ostrzegania w stosunkach międzynarodowych stanowią kluczowy element strategii prewencyjnych i kooperacyjnych działań na rzecz globalnego bezpieczeństwa. Niniejsza książka po raz pierwszy kompleksowo analizuje ich funkcjonowanie w ramach ONZ, OBWE oraz UE, uwzględniając ich strukturę, zakres działania oraz efektywność w zapobieganiu konfliktom. Szczególną uwagę poświęcono analizie tych systemów na przykładzie konfliktu w Ukrainie, co pozwala lepiej zrozumieć ich rolę w praktyce. Autorka szczegółowo omawia znaczenie systemów wczesnego ostrzegania w kształtowaniu współczesnej polityki bezpieczeństwa, wypełniając lukę w literaturze i oferując cenne spojrzenie na ich wpływ na międzynarodowe relacje oraz stabilność w Europie.
„Jak słusznie zauważyła Autorka pracy, w dyscyplinie stosunki międzynarodowe dotychczas nie ma kompleksowego ujęcia podjętej przez nią tematyki, a zagadnienia łączące w sobie zarówno teorię jak i praktykę kategorii wczesnego ostrzegania oraz systemów wczesnego ostrzegania nie doczekały się wielu opracowań.
[…] W monografii skoncentrowano się na analizie istoty i zakresu systemów wczesnego ostrzegania, a także analizie organizacji międzynarodowych, w których systemy wczesnego ostrzegania funkcjonują […]. Autorka monografii trafnie określa istotę systemów wczesnego ostrzegania, ujmując je jako wielopoziomowe i wieloaspektowe, warunkujące działania organizacji międzynarodowych w różnych płaszczyznach […].
Monografię […] oceniam jako wartościową, wnoszącą nowe elementy do polskiej nauki o stosunkach międzynarodowych”.
Z recenzji prof. dr. hab. Pawła Soroki