Transformacja gospodarcza – od gospodarki planowej do gospodarki opartej na wiedzy | red. Zbigniew Pastuszak, Andrzej Miszczuk

wtorek, 23 maja 2023

Monografia inspirowana aktywnością naukową Profesora Macieja Bałtowskiego

Wieloletnie, kompleksowe, porównawcze studia na temat kwestii własnościowych doprowadzają Profesora Bałtowskiego, a także bezpośrednio z nim współpracujących autorów do słusznych konkluzji, że chociaż forma własności ma fundamentalne znaczenie, to sama nie przesądza jeszcze o tym, co najważniejsze, czyli z punktu widzenia samego właściciela – o zyskowności czerpanej z angażowanego przez niego kapitału, a z punktu widzenia zbiorowego – o tego kapitału użyteczności społecznej. Jeśli chodzi o cel, któremu służy określona forma własności, ważne jest – a bywa, że nawet ważniejsze – w skali makroekonomicznej jej otoczenie instytucjonalne, za którego jakość odpowiada państwo, a w skali mikroekonomicznej – jakość zarządzania, za co odpowiada współcześnie rzadziej sam właściciel, częściej zaś jego specjalnie wynajmowany profesjonalny agent, czyli menedżer.

prof. dr hab. Grzegorz W. Kołodko
Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie

W odniesieniu do wymiaru właścicielskiego utopii można skonstatować, że współczesne projekty utopijne w mniejszym stopniu oparte są na przesłankach ideologicznych (postrzeganie własności prywatnej jako zła), a wykorzystują zmiany własnościowe raczej jako narzędzie do realizacji innych celów (takich jak zwiększenie efektywności wymiany rynkowej bądź kontroli aparatu państwowego nad gospodarką). […] Trzeba jednak mocno podkreślić, że nowe możliwości technologiczne ożywiają także stare idee, w tym różne warianty gospodarki socjalistycznej, której próba wprowadzenia w Polsce została przez Profesora Bałtowskiego szczegółowo przeanalizowana w książce Gospodarka socjalistyczna, gdzie autor wielokrotnie podkreśla wadliwość tego projektu.

dr Grzegorz Kwiatkowski
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

Bankowość, rynek finansowy, ekonomia, przedsiębiorczość. Teraźniejszość i przyszłość | red. Robert Zajkowski

wtorek, 23 maja 2023

Monografia stanowi istotny głos w trwającej nieustannie dyskusji dotyczącej stanu i kierunków rozwoju takich dyscyplin jak ekonomia, finanse oraz nauki o zarządzaniu i jakości. Treści podnoszone przez poszczególnych Autorów z jednej strony mogą być traktowane jako wyjaśnienia czy też przesłanki uporządkowania szeregu istotnych kwestii w wyżej wymienionych dyscyplinach, a z drugiej jako postulaty zmian i kierunków rozwoju, jakich można będzie doświadczyć w najbliższych latach.

Z recenzji prof. dr. hab. Krzysztofa Borowskiego

Podsumowując, recenzowana monografia jubileuszowa, napisana pod redakcją naukową dr. hab. Roberta Zajkowskiego, prof. UMCS, jest dziełem udanym i stanowi ważny wkład w rozwój takich dyscyplin jak ekonomia, finanse oraz nauki o zarządzaniu i jakości. Stosunkowo rzadkie i jednocześnie bardzo cenne jest połączenie w niej zarówno aspektów finansowych, ekonomicznych, jak i związanych z przedsiębiorczością. Dlatego też recenzowana monografia posiada nie tylko wyjątkowo wysokie walory naukowe, lecz także walory dydaktyczne.

Z recenzji prof. dr. hab. Jacka Lisowskiego

Recenzowana praca stanowi obszerny przegląd problemów badawczych istotnych z punktu widzenia teraźniejszej i przyszłej sytuacji w gospodarce światowej. Cenne są prace teoretyczne dotyczące ściśle sfery finansów i poruszające tematykę sektora bankowości komercyjnej, jak również prace na temat banków centralnych czy powiązań sektora finansowego z innymi sektorami oraz zawierające rozważania z zakresu ekonomii. W monografii nie tylko uwzględniono perspektywę polskiej gospodarki, lecz także nawiązano w niektórych rozdziałach do poziomu Unii Europejskiej oraz do innych krajów, czego przykład stanowi analiza w odniesieniu do Japonii.

Z recenzji dr. hab. Bogdana Włodarczyka, prof. UWM

Zwodniczy urok idei. Wokół José Ortegi y Gasseta i zachodniej cywilizacji, cz. II | Krzysztof Polit

czwartek, 18 maja 2023

Książka ma nieco przekorny charakter, gdyż jej autor ‒ spoglądając na zjawisko poświęcania się takiej czy innej idei (Prawdy, Sprawiedliwości, Wolności itp.) ‒ koncentruje się na sytuacjach, w których idee uwodziły ludzkie umysły, a skutki tego uwiedzenia były najgorsze z możliwych, nawet dla tych idei. „Klęska śmiałych planów idealistycznych – pisał José Ortega y Gasset – demoralizuje człowieka całkowicie. Traci on swą spontaniczną wiarę w jakąkolwiek jasną i ukierunkowaną siłę” (Zmierzch rewolucji). W prezentowanej monografii poglądom hiszpańskiego filozofa przeciwstawia się poglądy dwóch myślicieli należących do przeciwnego obozu. Pierwszym jest Georg Hegel, przekonany, że po to, by zrealizować powszechny cel ludzkiej historii, „[…] każdy wielki człowiek musi zdeptać na swej drodze niejeden niewinny kwiat i niejedną rzecz zburzyć” (Wykłady z filozofii dziejów). Drugi to najbardziej w chwili obecnej wpływowy rosyjski ideolog Aleksander Dugin, nawołujący Rosjan, by w końcu „[…] rozpoznali swoje niewyraźne, ale własne, eschatologiczne ideały – triumf Idei [Narodowej], Sprawiedliwości, Prawdy” (Геополитика) . W książce pojawiają się także inni myśliciele (m. in. Kartezjusz, Kant, Hume, Unamuno), a tło narracji stanowią najnowsze wydarzenia historyczne i odniesienia do literatury pięknej.

Autor

Oblicza przymusu. Polacy na robotach w Berlinie 1939-1945 | Katarzyna Woniak

czwartek, 18 maja 2023

Bywają tematy historyczne, które w potocznym odbiorze zdają się być bądź wytartymi sloganami, bądź realizacją politycznych projektów. W Polsce często do takiego nurtu należą książki dotyczące II wojny światowej, szczególnie gdy w swoim centrum stawiają Polaków jako ofiary przemocy i eksterminacji okupantów. […]
[Katarzyna Woniak] napisała książkę na pozornie „wytarty” temat, dotyczący losów polskich robotników przymusowych. […]
Co jest szczególnego w książce Woniak? Tytułowe „oblicza przymusu” to nawiązanie do socjologicznej kategorii Lebenswelt – świat przeżywany, która począwszy od Edmunda Husserla i Jürgena Habermasa zadomowiła się w socjologii fenomenologicznej (Alfred Schütz), a z niej przeszła również na grunt badań historycznych. Przekładając teorię na empirię, chodzi o to, że pojedyncze zdarzenia, których doświadcza człowiek, wywołują emocje i stają się częścią jego codzienności. Badamy więc nie tyle same zdarzenia, ile skutki, jakie one wywołują w zachowaniach i działaniach ludzi. W przypadku książki Woniak takie podejście owocuje panoramicznym obrazem życia i przeżywania pracy przymusowej w stolicy Niemiec. Możemy się dowiedzieć, jak przebiegał zwykły dzień, zajrzeć do intymnych marzeń, uczuć, tęsknot za rodziną i ziemią rodzinną, potrzebą przeżyć religijnych; możemy poznać cierpienia i rodzące się miłości do współwięźniarek/współwięźniów. […]
Skąd autorka zdobyła tak ciekawe materiały do swojej książki? […] Podstawowym źródłem są akta sądów różnych instancji, które sądziły robotników narodowości polskiej za setki przeróżnych spraw. […] Sam ich przebieg był dość tendencyjny, ale dzięki umiejętnej analizie, czytaniu między wierszami czy wreszcie dzięki odnalezieniu oryginalnej, zarekwirowanej w toku śledztwa korespondencji można było stworzyć tak oryginalne, nowatorskie metodologicznie i źródłowo dzieło. […]

Z recenzji prof. dr. hab. Roberta Traby

Dydaktyka biologii w obliczu współczesnych wyzwań dla edukacji. Podręcznik akademicki, część 1 | Ewa Gajuś-Lankamer

wtorek, 16 maja 2023

Podręcznik został napisany z myślą o wszystkich studentach będących przedstawicielami młodej części zmieniającego się społeczeństwa informacyjnego, przygotowujących się obecnie, w ramach przedmiotu dydaktyka biologii, do zawodu nauczyciela biologii na studiach dziennych, zaocznych i podyplomowych, którzy w swojej przyszłej, trudnej i odpowiedzialnej pracy zawodowej będą zobowiązani sprostać coraz to nowszym wyzwaniom. Adresuję go także do czynnych zawodowo nauczycieli, którzy pragną zaktualizować i uzupełnić swoją wiedzę w zakresie dydaktyki biologii, co jest niezbędne nie tylko w szczególnych sytuacjach związanych z doskonaleniem zawodowym i postępowaniem awansowym, ale także w codziennej pracy z uczniem pokolenia iGen, aby nie zaniedbując w edukacji żadnego potencjału jednostki, skutecznie przygotować ją do życia we współczesnym świecie. Podręcznik polecam także wszystkim zainteresowanym nauczycielom akademickim prowadzącym zajęcia z przedmiotu dydaktyka biologii.
Motywacją do jego powstania była pojawiająca się, po wieloletniej pracy zawodowej, refleksja nad przyczynami mało skutecznej szkolnej edukacji biologicznej oraz nad nowymi zadaniami stojącymi przed dydaktykami biologii i nauczycielami biologii w obliczu współczesnych wyzwań dla edukacji wynikających z przeobrażeń cywilizacyjno-społecznych, informacyjno-technologicznych i edukacyjno-profilaktycznych.

Ze Wstępu

Kompetencja językowa dzieci z ADHD | Elżbieta Szabelska

wtorek, 16 maja 2023

Przedłożona do recenzji monografia Elżbiety Szabelskiej pt. Kompetencja językowa dzieci z ADHD dotyczy jednego z istotniejszych w przekonaniu logopedów i językoznawców tematu, a mianowicie funkcjonowania komunikacyjnego dzieci z zaburzeniami z deficytem uwagi i nadaktywnością. Bezsprzecznie ten typ za-burzeń towarzyszy ludzkości od dawna. Zdaniem Russella A. Barkleya literackie odniesienia do ADHD można znaleźć już u Szekspira, który poważne problemy z nieuwagą, nadpobudliwością oraz słabą kontrolę impulsów „zdiagnozował" u króla Henryka VIII, przypisując mu „chorobę uwagi". Jednakże pierwsze medyczne opisy tego deficytu pochodzą sprzed ponad 240 lat. […] Biorąc pod uwagę długą historię badań i wysoką frekwencję tego zjawiska, należy się dziwić, że sposób porozumiewania się tej grupy nie został jeszcze w pełni opisany. Dotychczasowe badania potwierdzają konieczność podjęcia takich działań. […] Brakuje jednak pogłębionej charakterystyki możliwości komunikacyjnych tej grupy oraz opisu ewentualnych problemów. […] W polskiej literaturze logopedycznej publikacji na ten temat ciągle mamy niewiele. Trudno nie zgodzić się z Autorką, iż: „pod względem logopedycznym i językoznawczym obserwacje oraz wnioski są dość ogólnikowe i wynikają raczej z badań pedagogicznych i psychologicznych". Należy więc dobitnie podkreślić, że temat monografii wybrany został wyjątkowo trafnie, jego opracowanie zaś zainteresuje wiele grup zawodowych.

Z recenzji dr hab. Katarzyny Kaczorowskiej-Bray, prof. UG

Stabilność finansowa w mikroprzedsiębiorstwach | Ilona Skibińska-Fabrowska, Anna Spoz

poniedziałek, 15 maja 2023

W publikacjach naukowych, publicystyce ekonomicznej i dyskursie publicznym [wiele]  miejsca poświęca się dużym podmiotom gospodarczym, podkreślając ich znaczenie w rozwoju poszczególnych krajów, ich pomyślności ekonomicznej, zapewnianiu miejsc pracy, wzroście PKB itp. Na czempionach, „okrętach flagowych” polskiej gospodarki, koncentruje się uwaga polityków, mediów i opinii publicznej. Zapomina się przy tym, że sukces gospodarczy  Polski jako kraju doganiającego rozwinięte gospodarki kapitalistyczne zależy również w dużej mierze, jeśli nie decydującej, od mrówczej pracy, codziennego wysiłku, przedsiębiorczości  oraz talentów biznesowych właścicieli małych przedsiębiorstw. […] W tym kontekście należy z uznaniem odnieść się do inicjatywy publikacji opracowania Stabilność finansowa w mikroprzedsiębiorstwach, przygotowanego przez Ilonę Skibińską-Fabrowską i Annę Spoz. Jest ono utrzymane w konwencji monografii problemowej zawierającej bogatą dokumentację faktograficzną (dane statystyczne, wyniki badań itp.), dobrze osadzonej w fachowej literaturze, uwzględniającej publikacje, analizy i raporty urzędów statystycznych, instytucji krajowych i międzynarodowych (w tym agend UE), [przy tym] wzbogaconej wynikami własnego badania empirycznego oraz autorskim komentarzem i wnioskami. Przedstawienie złożonej i wielowątkowej materii w kompleksowy i równocześnie syntetyczny sposób w monografii o relatywnie niewielkiej objętości jest nie lada wyzwaniem. Trzeba odnotować z satysfakcją, że autorki […] sprostały temu wyzwaniu i przygotowały publikację o dużych walorach poznawczych, systematyzującą zagadnienia związane z sytuacją finansową mikroprzedsiębiorstw. Rangę opracowania podnosi fakt, że podejmuje ono problematykę stabilności finansowej mikroprzedsiębiorstw w perspektywie koncepcji zrównoważonego rozwoju, co rzadko się zdarza w publikacjach z zakresu finansów przedsiębiorstw.

Prof. dr hab. Bogdan Mróz
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

Omnia sunt interpretanda. Teoria i dogmatyka prawnicza | red. Andrzej Korybski, Bartosz Liżewski

poniedziałek, 15 maja 2023

Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Leszkowi Leszczyńskiemu.

Rozpoznawanie, nazywanie i regulowanie emocji przez dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym | Natalia Jach-Salamon, Barbara Gawda

piątek, 12 maja 2023

„Przygotowaną książkę uznaję za wartościową, ponieważ porusza temat niezwykle zaniedbany […]. Uzupełnia [ona dotychczasową] wiedzę na temat funkcjonowania afektywnego dzieci w wieku przedszkolnym i młodszym wieku szkolnym w zakresie umiejętności rozpoznawania i nazywania poszczególnych emocji podstawowych. Ponadto dostarcza charakterystyki procesu regulowania emocji poprzez szczegółowy opis strategii radzenia sobie z uniwersalnymi emocjami o walencji negatywnej, tj.: złością, strachem i smutkiem. O wartości recenzowanej pozycji świadczą także dwa współzależne porządki, które można w niej odnaleźć. Podążając za jednym […] można odkryć, jak ‒ wraz z wiekiem ‒ zmienia się zdolność do rozpoznawania, nazywania i regulowania emocji. Zgodnie z drugim można zobaczyć, która z emocji podstawowych posiada najbardziej adekwatną i  rozbudowaną dziecięcą wiedzę o emocjach, wyłaniającą się sukcesywnie wraz z rozwojem dziecka. Oba aspekty mogą  stać się ważną przesłanką do tworzenia opartych na wiedzy (a nie tylko intuicji) programów edukacyjnych czy korekcyjnych w obszarze dziecięcych emocji.”

Fragment recenzji prof. UAM dr hab. Aleksandry Jasielskiej

Myślenie estetyczne | red. Teresa Pękala, Roman Kubicki

piątek, 12 maja 2023

Myślenie estetyczne pod redakcją Teresy Pękali i Romana Kubickiego stanowi kolejny tom tekstów będących owocem corocznej konferencji naukowej w Zakopanem, organizowanej przez Katedrę Estetyki i Filozofii Kultury UMCS.  Przeszło dwudziestu autorów, reprezentujących różne dziedziny i odmienne światopoglądy, podejmuje się  krytycznej analizy zarówno dzisiejszej  post/racjonalności oraz perspektyw jej rozwoju, redefinicji, jak i zagrożeń wynikających z ewentualnych jednostronnych przeradykalizowań. Mimo, że punktem wyjścia jest estetyka, to przedstawiona problematyka porusza bardzo szerokie spektrum kulturowych wyzwań, począwszy od afektywnych reakcji na zagrożenia bezpośrednie – pandemia, wojna na Ukrainie, przez konieczność poważnego namysłu nad koncepcjami posthumanistycznymi, inspirowanymi naukami kognitywnymi czy neurobiologią oraz tzw. ciemną ekologią, aż po krytyczne analizy tradycyjnych modeli myślenia. Nasza cywilizacja znajduje się na ostrym, wielowymiarowym wirażu. Dotychczasowe problemy – ekologiczne, demograficzne, ale i polityczne, dochodzą być może do kulminacji, gdzie wyjściem może być tylko totalna katastrofa albo zupełnie nowe otwarcie, wymagające całościowego, interdyscyplinarnego podejścia.

Z recenzji prof. dr. hab. Sławomira Marca