Rzeczywista siła mandatu głowy państwa we współczesnej Polsce w wymiarze przestrzennym | Tomasz Wicha

czwartek, 18 grudnia 2025

Monografia jest niezwykle interesującą poznawczo publikacją, bardzo potrzebną na rynku wydawniczym ze względu na podjęcie i realizację tematu, który dotychczas nie był poddany refleksji naukowej. Jest to praca poruszająca temat ze wszech miar aktualny i oryginalny, który zrealizowano w sposób wyczerpujący badawczo. Z precyzją wykonano tytaniczną i wyjątkowo czasochłonną pracę wymagającą rozległej wiedzy z zakresu nauk o polityce i administracji oraz niezmiernej sumienności w zakresie warsztatu naukowego.
Realizacja tematu odbywa się na bardzo wysokim poziomie analitycznym i z metodologiczną precyzją. Lektura publikacji – choć jest to dzieło bardzo obszerne ze względu na ambitny model maksymalistyczny przyjęty przez autora – jest dla każdej osoby reprezentującej dyscyplinę naukową nauki o polityce i administracji odkrywcza, bowiem autor, decydując się na prezentację analityczną na takim poziomie szczegółowości (województwa, powiaty, miasta na prawach powiatu, gminy), dokonał innowacyjnego sposobu zainicjowania lub reaktywowania refleksji analitycznej w zakresie korelacji pomiędzy rzeczywistą siłą mandatu głowy państwa w wymiarze przestrzennym (prezentacja analityczna umożliwia precyzyjne zweryfikowanie tej kwestii) a rzeczywistą pozycją prawno-ustrojową prezydenta państwa.
Publikacja ma ogromny walor poznawczy i stanowi znaczący wkład w rozwój dyscypliny naukowej nauki o polityce i administracji. Przedstawione treści mają ogromny walor naukowy, a publikacja będzie szczególnie ważna także dla analityków życia politycznego oraz dla wszystkich podejmujących refleksję badawczą nt. funkcjonowania państwa.

Z recenzji dr hab. Doroty Strus, prof. ucz.

Wychowanie obrazem w książce dla dziecka. Druga połowa XIX wieku oraz XX wiek do roku 1918 | Anna Boguszewska

czwartek, 18 grudnia 2025

W historiografii polskiej brakuje opracowania dotyczącego zrekonstruowania szaty graficznej książki dla dzieci w okresie od połowy XIX wieku do 1918 roku w odniesieniu do czterech ważnych aspektów ideowych obecnych w treści książki: społecznego środowiska dziecka, przyrodniczego otoczenia dziecka, kształtowania tożsamości narodowej młodego odbiorcy oraz roli baśni i opowieści fantastycznych w wychowaniu dzieci. Należy więc zwrócić uwagę na nowatorką perspektywę badawczą, dzięki której ilustracja została nie tylko opisana, ale przede wszystkim zinterpretowana przez pryzmat przemian (od połowy XIX wieku do 1918 roku) zarówno w koncepcjach wychowawczych, jak i warsztacie tworzenia ilustracji. (…) Niewątpliwie prezentowana praca ma charakter naukowy i wpisuje się w problemy podejmowane w polskiej historiografii pedagogicznej, zwłaszcza w odniesieniu do dziecka i dzieciństwa. Autorka z dużym powodzeniem wykorzystuje swoją erudycyjną wiedzę z zakresu historii, w tym historii wychowania, literatury dla dzieci i młodzieży, książki, a także pedagogiki. Świetnie orientuje się w aktualnym stanie badań nad dziejami książki ilustrowanej i obrazkowej adresowanej do dzieci (a szczególnie ilustracji w książkach, podręcznikach), nad historią literatury dla dzieci i młodzieży oraz – co warte podkreślenia – dziejami ilustratorstwa. Starannie przygotowany stan badań nad podejmowaną problematyką potwierdza doskonałe rozeznanie Autorki w pracach nie tylko literaturoznawczych czy ilustratorskich, ale także w opracowaniach pisanych z perspektywy historyczno-wychowawczej i pedagogicznej.
Na podkreślenie zasługuje także tworzenie syntezy problemu rekonstrukcji ilustracji książki dla dzieci oraz roli przedstawień ikonograficznych w życiu dziecka na podstawie poprawnie przeprowadzonych i spójnych analiz różnorodnych materiałów źródłowych. (…) Przyjęcie odpowiedniej perspektywy badawczej, postawienie trafnych pytań badawczych wpłynęły na logiczną konstrukcję tekstu. Zebrany materiał źródłowy został zaprezentowany problemowo. (…) Niewątpliwym walorem recenzowanej książki są wykorzystane do analizy materiały ikonograficzne, nierzadko unikatowe. (…) Prezentowana monografia wpisuje się w najnowszy trend badań nad historią życia codziennego i społecznej historii wychowania. Jest poznawczo interesującą, wartościową i oryginalną rozprawą. Podjęta w niej problematyka wychowawczej roli ilustracji w edukacji dziecka należy do stosunkowo rzadko podejmowanych i analizowanych problemów w polskiej nauce zarówno na gruncie pedagogiki, jak i historiografii pedagogicznej.

Prof. UAM dr hab. Katarzyna Kabacińska-Łuczak
Wydział Studiów Edukacyjnych
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Z badań nad filozoficzną historią idei kreatywności. 1: Max Scheler, Nicolai Hartmann, Bogdan Nawroczyński | Leszek Kopciuch

czwartek, 18 grudnia 2025

Czytelnikowi może się jednak nasuwać pytanie, czego właściwie można oczekiwać od filozofii w kontekście zrozumienia współczesnej kreatywności, tym bardziej że chodzi przecież o specyficzne podejście filozoficzne, tj. o perspektywę historii filozofii. […] Po pierwsze, potrzebna jest perspektywa filozoficzna, również ta, którą kreśli historia filozofii, gdyż potrzebne jest pogłębione spojrzenie na kreatywność, uwzględniające rozumienie człowieka, sposób jego działania, wybierane przezeń wartości. Potrzebne jest takie spojrzenie na człowieka, które będzie uwzględniało to, w jaki sposób rozumiemy siebie i w jaki sposób działamy w faktycznym praktycznym życiu. […] Po drugie, perspektywa filozoficzna jest potrzebna, gdyż może zaoferować fundamentalne rozstrzygnięcia ontologiczne, bez których trudno sobie wyobrazić pełne rozumienie struktur, w jakich działa człowiek. Po trzecie, perspektywa filozoficzna jest potrzebna, gdyż jest w stanie zaoferować rozumienie wartości, bez których samo ludzkie działa-nie staje się nieinteligibilnym elementem związku przyczynowo-skutkowego. […] I wreszcie po czwarte, myślę że perspektywa filozoficzna jest potrzebna po to, aby wytworzyć pewną przeciwwagę dla dominacji ujęć naturalizujących.

RMF FM „Złoty okres” – 1990-2001 | Krzysztof Kot

czwartek, 18 grudnia 2025

Do tej pory nie ukazała się monografia na temat rozgłośni RMF FM, która obejmowałaby różne dekady kolejnych akcesji. Tzw. „złoty okres”, obejmujący lata 1990-2001, jest szczególnie godny uwagi, bowiem pokazuje proces ewolucji rynku radiowego, ze szczególnym uwzględnieniem wyłaniania się radiofonii komercyjnej na przykładzie radia RMF FM oraz ocenę wpływu tych przemian na segment radiofonii – do 1992 roku państwowej, a później publicznej. Podjęta w publikacji problematyka jest interesująca i aktualna na polu badań medioznawczych, ale także w obszarze interdyscyplinarnym w zakresie nauk humanistycznych (historia) i społecznych (politologia, socjologia). Jest zsyntetyzowanym, wieloaspektowym i rzetelnym spojrzeniem kształtowania się komercyjnego rynku radiowego w Polsce – który stał się konkurencją dla Polskiego Radia – na przykładzie RMF FM w okresie transformacji systemu polityczno-prawno-gospodarczo-społecznego.

Z recenzji prof. dr hab. Jolanty Chwastyk-Kowalczyk

Poznanie i wiedza w filozofii muzułmańskiej. 1. Od Al-Kindiego do Awerroesa | Tomasz Stefaniuk

czwartek, 18 grudnia 2025

Tym, co wyróżnia podejście autora, jest prezentacja filozofii muzułmańskiej, zwanej też niekiedy filozofią arabską, od strony teorii wiedzy. Co istotne, dla aktywnych w średniowieczu filozofów z tego kręgu kulturowego epistemologia stanowiła warunek uprawomocnienia metafizyki oraz religijnej teologii filozoficznej (arab. al-ʿilm al-ilahiyyat). Podejmując się tego zadania, tzn. poszukując owego uprawomocnienia, filozofowie ci korzystali z inspiracji, jakich dostarczały im Koran czy hadisy, czyli teksty źródłowe islamu, lecz również, nawet w większym stopniu, z filozofii klasycznej, greckiej – m.in. logiki Arystotelesa, arystotelesowskich analiz dotyczących intelektu, a także platonizmu i neoplatonizmu. Prezentowany pierwszy tom monografii zawiera m.in. krótki zarys dziejów filozofii muzułmańskiej z uwzględnieniem okresu klasycznego. Omówiono w nim przyczyny upadku tej filozofii, przede wszystkim zaś poddano szczegółowej analizie teorie wiedzy, które odnaleźć można u klasyków tejże filozofii: Al-Kindiego, Al-Farabiego, Awicenny, Al-Ghazalego oraz Awerroesa.

Z recenzji prof. dr hab. Agnieszki Kijewskiej

Pomoc publiczna w ujęciu prawnym i ekonomicznym w kontekście działań antykryzysowych podczas pandemii COVID-19 | Małgorzata Ganczar, Renata Kwiatkowska, Olga Szołno

czwartek, 18 grudnia 2025

Temat pomocy publicznej jest niezwykle interesujący i ważny, a tocząca się w środowisku naukowym debata na temat jej celowości, skali i zakresu nie słabnie. Co więcej, w obliczu coraz częściej pojawiających się zjawisk kryzysowych w sferze realnej gospodarki, a także problemów instytucjonalnych oraz trudności w systemach finansów publicznych państw członkowskich UE zagadnienie zaangażowania państwa w gospodarkę nie traci na aktualności. Równocześnie coraz częściej podejmowane są próby implementacji rozwiązań i narzędzi służących ocenie efektywności pomocy publicznej, jej skuteczności w rozwiązywaniu sytuacji kryzysowych, a nawet szerzej – jej roli w pobudzaniu rozwoju społeczno-ekonomicznego państw. Pomoc publiczna jest niewątpliwie zagadnieniem interdyscyplinarnym. Jej ustanowienie i wdrożenie wymagają opracowania ram instytucjonalno-prawnych, a ocena skutków uruchamiania pomocy publicznej wiąże się z zastosowaniem narzędzi ekonomicznych i finansowych. Autorki tym samym trafnie wskazują na wielowymiarowość podjętego w monografii zagadnienia, wyłączając je z analiz typowo ekonomicznych czy też wyłącznie prawnych i uwzględniając w swojej monografii oba te wymiary równolegle. Takie podejście jest więc w pełni uzasadnione i poznawczo interesujące.

Z recenzji dr. hab. Tomasza Skicy, prof. WSIiZ

Opis jako forma wypowiedzi mówionej w chorobie Alzheimera | Aneta Domagała

czwartek, 18 grudnia 2025

Nie istnieje chory, którego zachowaniom językowym można machinalnie przypisać cechy wskazywane w obrazie klinicznym choroby zawartym w literaturze przedmiotu. Pozostaję z nadzieją, że w pełni przekonuje o tym dokonana prezentacja problemów wybranych pacjentów, zachęcając do podążania w analizowanych wypowiedziach za konkretnymi zjawiskami warunkowanymi otępieniem, ale też do odkrywania konkretnych osób, w ich niepowtarzalności.

Od Autorki

Od strony metodologicznej mamy do czynienia z pracą bardzo dojrzałą i starannie przemyślaną. Wszystkie pojawiające się w książce wnioski mają solidne oparcie w zebranym materiale badawczym i odpowiednich danych statystycznych. Niezwykle cennym elementem przedstawianych przez Autorkę analiz jest bardzo bogaty materiał egzemplifikacyjny, który jednoznacznie unaocznia czytelnikowi omawiane problemy […] Autorka łączy rzetelny warsztat metodologiczny z pogłębioną refleksją teoretyczną, dostarczając cennych obserwacji na temat funkcjonowania opisu jako formy wypowiedzi w przebiegu choroby Alzheimera. Praca wyróżnia się wysokim poziomem merytorycznym, klarowną strukturą oraz przejrzystą prezentacją wyników.

Z recenzji dr. hab. Stanisława Milewskiego, em. prof. UG

Odpowiedzialność i wolność. Studia o polskich tragediach z lat 1759-1793 | Małgorzata Chachaj

czwartek, 18 grudnia 2025

W książce zebrano studia o oświeceniowych tragediach z drugiej połowy XVIII wieku, napisanych przez Stanisława Konarskiego, Adama Naruszewicza, Rajmunda Korsaka oraz Franciszka Karpińskiego. Zamiarem autorki, podkreślonym w formule tytułowej, było spojrzenie na dramaty przez pryzmat dwóch złożonych, ponadczasowych problemów – odpowiedzialności oraz wolności, jako punktów odniesienia wyborów dokonywanych przez bohaterów analizowanych utworów. Położenie nacisku w interpretacjach na postawę przyjmowania odpowiedzialności, widzianą w szerokim kontekście kulturowym, pozwoliło na odsłonięcie istotnych sensów utworów epoki oświecenia oraz na wskazanie aktualności problematyki osiemnastowiecznych tragedii, zwłaszcza w sferze budowania postaw obywatelskich i prowadzenia dyskursu wolnościowego.

Oblicza zmiany systemu międzynarodowego | red. Marek Pietraś, Katarzyma Marzęda-Młynarska

czwartek, 18 grudnia 2025

Zmiana jest naturalną cechą życia społecznego, a stosunki międzynarodowe wkroczyły w kolejny etap jej historycznego przyspieszenia nazywany „turbozmianą”. Mimo to jest ona (zmiana) zaniedbanym i niedoteoretyzowanym elementem poznania stosunków międzynarodowych.
W tym kontekście temat i sposób jego ujęcia w niniejszej monografii warunkowany jest kilkoma przesłankami. Po pierwsze, potrzebą inicjowania dyskursu akademickiego na temat zmiany i adekwatności ontologii i epistemologii tego procesu. Po drugie, włączeniem w ten dyskurs lubelskiej szkoły stosunków międzynarodowych, dla której zmiana jest istotnym elementem tożsamości badawczej. Po trzecie, zaproponowaniem sposobu myślenia o zmianie jako procesie wielopoziomowym, warunkowanym wieloma zmiennymi niezależnymi, obejmującym ontologię i epistemologię stosunków międzynarodowych.

Marek Pietraś, Katarzyna Marzęda-Młynarska

KLUCZOWE KOMPETENCJE MIĘDZYKULTUROWE EMIGRANTÓW POLSKICH W WIELKIEJ BRYTANII | RYSZARD BERA, MARIUSZ KORCZYŃSKI

czwartek, 18 grudnia 2025

Autorzy publikacji nadali nowy sens i znaczenie pojawiającym się możliwościom i ograniczeniom efektywnego funkcjonowania emigrantów w wielokulturowym brytyjskim społeczeństwie, wynikającym z posiadania lub braku kluczowych kompetencji międzykulturowych. Praca w środowisku międzynarodowym stała się obecnie codziennością. Jednak poprzez bariery kulturowe może być niekiedy trudna. Różnice kulturowe są zarówno cennym zasobem organizacji, jak i trudnym wyzwaniem, aby je nabyć. Dzięki interakcjom pomiędzy osobami z różnych kultur, ludzie nabywają nowej wiedzy, ale także mają możliwość rozwoju, stają się bardziej otwarci na inne kultury, komunikatywni, tolerancyjni oraz empatyczni. Kompetencje międzykulturowe przyczyniają się do większej integracji i współzależności społeczeństw, gospodarek czy kultur narodowych.
Dzięki tej publikacji pedagogika wzbogacona została o kolejne dzieło potwierdzające, że pedagogika międzykulturowa jest ciągle rozwijającą się subdyscypliną, odpowiadającą na współczesne wyzwania edukacyjne w zróżnicowanym kulturowo społeczeństwie. Nie tylko odkrywane są nowe dziedziny i obszary istotne z punktu widzenia pedagogiki, ale udało się w sposób oryginalny poszerzyć problemy edukacji międzykulturowej o nowe wątki badawcze i wartościowe konkluzje. Uważam, że publikacja ta jest niezwykle wartościowym i oczekiwanym na rynku księgarskim dziełem tak z punktu widzenia poznawczego, jak i praktyki edukacyjnej. Stanowi istotne kompendium aktualnej wiedzy pedagogicznej dla studentów, nauczycieli akademickich i osób zainteresowanych funkcjonowaniem na europejskim wielokulturowym rynku pracy.

Dr hab. Barbara Grabowska, prof. Uniwersytetu Śląskiego